İngilizlerin 17 Şubat tarihli raporu Uluç Özülker Emekli Büyükelçi
Polis Akademisi Öğretim Üyesi Prof Mehmet Şahin
Batının Suriye Stratejisi İngilizlerin 17 Şubat tarihli raporu
11 Ocak'da yeni kurdukları grup ABD İngiltere Fransa Suudi Arabistan ve Ürdün
Soçi'deki barış çabalarına son.
2017’de Suriye’de IŞİD’le mücadelenin askeri ayağının büyük ölçüde halledildiğini düşünen ABD yönetimi, Noel tatilinin sona ermesinin ardından hızla Suriye’deki siyasi geçiş sürecine odaklandı.
Washington’da kapalı kapılar ardında yapılan toplantılardan sızan bilgiler, ABD’nin uzunca bir süre daha Suriye’den çıkma niyeti olmadığını ortaya koyuyor. Zaten Rusya ve İran’ın Suriye'deki etkinliklerini giderek arttırdıkları bir dönemde ABD’nin sahayı terk etmesini beklemek saflık olurdu.
ABD’nin bir anda çekilmesinin Ankara tarafından tercih edilen bir durum olmadığını biliyoruz. Ancak öte yandan ABD’nin Suriye’de kalması Türkiye-ABD ilişkilerinin PKK’nın Suriye’deki izdüşümü olan PYD/YPG üzerinden tanımlanmaya devam edeceği anlamına da geliyor. Zira ABD’nin Suriye’de rahat hareket edebilmesinin tek teminatı YPG komutasındaki Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) kontrol ettiği alanlardaki otoritesinin sürmesi.
Tam da bu yüzden Trump yönetimi, aynı 2017’de olduğu gibi siyasi geçiş süreci tartışmalarıyla geçecek olan 2018’de de SDG’nin arkasında kapı gibi durmaya devam edecek.
SDG’nin arkasında durmak demek kaçınılmaz olarak PYD/YPG’nin siyasi taleplerinin Suriye’nin geleceğine ilişkin pazarlıklarda gündeme gelmesine yardımcı olmak anlamına da geliyor. Washington’dan hafta boyunca yapılan açıklamalarda birleşik Suriye konusundaki kararlığın sürdüğü vurgulansa da duyduğum perde gerisinde ABD Dışişleri’nde ‘Suriye’de federasyon modeli hangi koşullara işler’ temalı zihin egzersizleri yapılıyor.
Ankara açısından daha vahim olan ise bu tartışmalar yapılırken Türk hükümetinin temsilcilerinin artık masada dahi olmaması. Bu hafta içinde ABD Dışişleri Bakanlığı’nda ‘küçük grup’ diye anılan formatta Suriye toplantıları yapıldı. Masadaki ülkeler ABD, İngiltere, Fransa, Ürdün ve Mısır’dı. Washington’daki toplantı aslında asıl 23 Ocak’ta Paris’te yapılacak olan dışişleri bakanları düzeyindeki Suriye konulu ‘küçük grup’ toplantısının hazırlığı. Edindiğim bilgiye göre Paris toplantısı ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson’ın insiyatifi. Paris’teki toplantıya katılacak ülkeler Fransa, İngiltere, Ürdün’ün yanı sıra Trump’ın Ortadoğu’daki iki gözbebeği Suudi Arabistan ve Mısır.
Tillerson masada Türkiye’yi istemediği gibi Ankara’nın bilgilendirilmesi konusunda topu Fransızlara atmış. Dahası, bu toplantının olacağı Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Fransız mevkidaşı Macron’la bir hafta önce Elysee’de yaptığı görüşme sırasında belliymiş. Ancak kaşlar çatılmasın diye Fransız tarafı bildirimi ileri bir tarihe bırakmış.
Amerika Türkiye’yi masada istemiyor çünkü küçük grup toplantılarında öne sürdüğü iki argüman da Ankara’nın tezleriyle tamamen çelişir nitelikte. Birincisi Suriye muhalefetindeki grupl