Burası Irak‘ın ikinci büyük kenti Musul.
Kentte yaşam, 9 ay süren yoğun çatışmaların ardından 10 Temmuz’da terör örgütü IŞİD’in işgalinden kurtarılmasının ardından yavaş yavaş normale dönüyor.
Üç yıllık karanlık dönemde, adeta evlerinde yaşamaya mahkum edilen kadınlar, militanların kentten çıkarılmasıyla gündelik hayattaki yerlerine yeniden kavuşmaya hazırlanıyor.
Şimdilerde kimisi eğitimine kaldığı yerden devam ederken, kimileri de sokaklarda rahatlıkla dolaşabiliyor.
Aya Hani isimli Musul sakini bir kadın, örgüt tarafından kendilerine dayatılan yaşamı şu sözlerle dile getirdi:
“IŞİD özgürlüğümüzü gasp etti. serbest hareket edemiyorduk. Dışarıya çıkmamız gerektiğinde yüzümüzü de kapatarak tamamen siyah giymemiz ve eldiven takmamız gerekiyordu. Her yerimizi örtmeye mecburduk”
Eğitiminin yarıda kaldığını dile getiren Iman Khader de şöyle konuştu:
“Durum trajikti. Eğitim diye bir şey kalmamıştı. Derslere girme hakkımız yoktu. Özellikle kadınlar olarak, bize çok zorluklar ve kısıtlamalar getirildi”
Kentte terör örgütü tarafından ilan edilen sözde dini uygulamalarla kadınlara karşı akıl almaz baskılar uygulandı ve sosyal hayattan koparıldılar.
Ebu Mustafa isimli esnaf da, “Kadınlar dükkana girdiğinde çoğu zaman arkalarından IŞİD militanları gelir ve onları dışarı sürüklerlerdi. Militanlar, ‘Neden yüzün kapalı değil?, Neden peçen çok kısa? Eldiven giymemişsin, makyaj yapmışsın, çorap da giymemişsin’ gibi sözler söylerlerdi. Tüm bu durumlar, kadınların en ufak bir şey almak için bile tereddüt etmelerine neden olurdu” sözleriyle IŞİD’in Haziran 2014 ve Temmuz 2017 tarihleri arasındaki istibdat döneminde yaşamın kadınlar açısından ne kadar zor olduğunu gözler önüne serdi.
En büyük baskıyı kadınlar üzerinde kuran, temel yaşama haklarını ihlal eden ve kendi koydukları kanunlara uymayanları ölümle cezalandıran IŞİD, 10 Temmuz’da kentten tamamen çıkarılmış olsa da geride bıraktığı enkazın toparlanmasının uzun yıllar alacağı belirtiliyor.
Çatışmalardan dolayı evlerinden kaçarak çeşitli mülteci kamplarında yaşama tutunmaya çalışan yüz binlerce Musullunun durumu ise belirsizliğini koruyor.
Zira özellikle kentin batı yakasında yaşanan sokak çatışmaları sırasında binlerce evin yıkıldığı göz önüne alındığında yaşamın eski haline dönmesinin uzun yıllar alacağı öngörülüyor.
A man carries his daughter on his back after fleeing their home due to fighting between the Iraqi forces & ISIL militants in Mosul (Reuters) pic.twitter.com/pnKAKo4BHK— Mustafa Bağ (@mustafa__bag) June 7, 2017
