قبرس را در اسطوره های یونان محل تولد آفرودیت٬ الهه عشق٬ می دانند. اما قبرس معاصر، چیزی جز دشمنی و تنش برای ساکنان این جزیره کوچک به همراه نداشته و یکی از طولانی مدت ترین مناقشات سیاسی اروپا را رقم زده است.
اکنون نیکوس آناستاسیادس، رهبر بخش یونانی نشین و مصطفی آکینجی، رهبر ترک های قبرس٬ سه روز فرصت دارند تا بر سر سه موضوع مورد مناقشه در طرح صلح و یکپارچگی قبرس توافق کنند و برگ تازه ای از تاریخ این کشور را بنویسند.
نخستین مساله به سال ۱۹۷۴ بر می گردد زمانی که تنها ۱۴ سال بعد از استقلال قبرس از بریتانیا٬ دولت وقت قبرس در کودتایی با حمایت حکومت سرهنگهای یونان سرنگون شد.
در واکنش به این کودتا٬ ارتش ترکیه به قبرس حمله کرد چرا که براساس توافق استقلال سال ۱۹۶۰ بریتانیا، یونان و ترکیه بایست حق حاکمیت دولت قبرس را تضمین می کردند و در صورت تخطی از آن، موظف به مداخله بودند.
در واقع٬ از یک سو٬ حقانیت حمله به قبرس و از سوی دیگر، تقسیم کشور به دو بخش و حضور چهل ساله نیروهای ترکیه در بخش ترک نشین از جمله اختلافات طرفین است.
یک شهروند ترک زبان ساکن نیکوزیا با اشاره به این مساله می گوید: «امیدوارم که هر چه زودتر آنها بر سر نکات مورد مناقشه به تفاهم برسند و بتوانیم بار دیگر کشور یکپارچه مان را بازیابیم.»
یونانی زبانان خواهان این هستند که تمامی ۳۰ تا ۴۰ هزار نیروی ارتش ترکیه جزیره را ترک کنند. ترک زبانان اما بر حضور بخشی از آنها در کشور تاکید دارند. جمهوری ترک نشین قبرس تنها از سوی ترکیه به رسمیت شناخته می شود.
مساله دیگر مورد مناقشه تقسیم مساحت جزیره است: براساس طرح پیشنهادی سازمان ملل متحد٬ ساختار سیاسی کشور، نظامی فدرال خواهد بود. ولی بخش یونانی زبان به دلیل جمعیت بیششتر باید بزرگتر از مرزهای کنونی شود. به این معنی که کنترل بخشی از سرزمین های تحت اختیار مقامات ترک زبان به یونانی زبانها واگذار می شود. ترکهای قبرس چهل سال پیش ۱۸ درصد جمعیت جزیره را تشکیل می دادند اکنون ۳۶ درصد قبرس را در اختیار دارند. مقامات یونانی زبان می خواهند که این درصد به ۲۸/۲ کاهش یابد. پیامد های اقتصادی و سیاسی احتمالی این اقدام بر جمعیت ترک زبان محل اختلاف است.
یکی از اعضای ترک زبان شورای شهر مورفو با یادآوری آنچه با حمله ارتش ترکیه در سال ۱۹۷۴ میلادی بر سر آوارگان مناطق شمالی جزیره رخ داد٬ ابراز امیدواری می کند که راه حلی برای این مساله نیز یافت شود: «مطمئن هستم که می توان راه حل مناسبی یافت. فراموش نکنیم که در سال ۱۹۷۴ در پی حمله ارتش ترکیه٬ ما آواره شدیم. هیچ سرپناهی نداشتیم. زیر درختها و چادرها زندگی کردیم.»
از مجموع یک میلیون و یکصد هزار قبرسی ۲۰ درصد ترک زبان و بقیه یونانی زبان هستند. عدم تعادل جمعیتی موجب شده است که در طرح پیشنهادی صلح٬ مقام ریاست جمهوری به یونانی زبانها تعلق گیرد و معاون رئیس جمهوری ترک زبان باشد که توسط اقلیت ترک نشین انتخاب شود. این مساله نیز مورد مناقشه است. ترک زبان ها مخالف این پیشنهاد هستند.
