حوزه های رای گیری در صربسکا از صبح یکشنبه به روی ساکنان این جمهوری خودمختار صرب بوسنی باز شد. از ساکنان صرب این منطقه خواسته شده با شرکت در همه پرسی نسبت به تثبیت نهم ژانویه، به عنوان «روز دولت» و تعطیل رسمی اعلام کردن این روز تصمیم گیری کنند.
صرب های بوسنی از زمان فروپاشی یوگسلاوی سابق، ۹ ژانویه را به عنوان روز ملی خود جشن می گیرند؛
اقدامی که در دو مرحله از سوی عالی ترین مرجع قضایی بوسنی و هرزگوین، خلاف قانون اساسی تشخیص داده شده است.
علیرغم مخالفت دادگاه قانون اساسی بوسنی و هرزگوین، میلوراد دودیک، رییس جمهوری این منطقه که حمایت تلویحی مسکو و بلگراد را همراه خود دارد، این همه پرسی را اجرا کرد.
بیش از یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر برای شرکت در این همه پرسی که نخستین آن از نهم ژانویه ۱۹۹۲ یعنی تاریخ اعلام استقلال صربسکا از بوسنی است، واجد شرایط بودند.
تامیسلاو استاجیچ، یکی از ساکنان بانیا لوکا در باره این همه پرسی می گوید: «ببینید هر کسی در این دنیا یک تاریخ تولدی دارد. هیچ قدرتی در دنیا، چه سیاسی و چه مذهبی، نمی تواند تاریخ تولد شما را تغییر دهد. ممنوع کردن برخورداری از این روز تعطیل واقعا بی مفهوم است. ما در هر صورت این روز را جشن می گیرم حتی اگر کسی آن را به رسمیت نشناسد.»
دادگاه قانون اساسی بوسنی و هرزگوین با توجه به تقارن این روز با عید صرب های ارتدوکس برگزاری جشن ملی در این تاریخ را غیرقانونی خوانده و آنرا تبعیضی آشکار نسبت به بوسنیایی های مسلمانان و کرواتهای کاتولیک ارزیابی کرده است.
اتحادیه اروپا و آمریکا هم با برگزاری این همه پرسی که می تواند آتش اختلافات بالکان را باردیگر شعله ور کند مخالفت کرده اند، در حالیکه روسیه و صربستان حامی آن هستند. تجزیه یوگسلاوی سابق و بحران سه ساله بالکان در مجموع بیش از ۱۰۰ هزار قربانی گرفت.
