Vojislav Šešelj je rođen 1954. godine u Sarajevu, gdje je 1976. završio Pravni fakultet. Magistrirao je 1977, a doktorirao 1979. godine na beogradskom Pravnom fakultetu. Od 1981. do 1984. bio je asistent na sarajevskom Pravnom fakultetu. Zbog sukoba sa vodećim funkcionerima SR Bosne i Hercegovine, uhapšen je i osuđen 1984. godine na osam godina zatvora. Kazna mu je ubrzo smanjena na samo dvije godine, pa je 1986. pušten na slobodu. Tada odlazi u Beograd,gdje uspostavlja veze sa tadašnjim srbijanskim nacionalističkim krugovima. Krajem 80-ih, držao je predavanja Srbima po SAD i zemljama zapadne Evrope.
Politikom se počeo baviti 1990. godine, kada je formirao Srpski slobodarski pokret koji se marta iste godine ujedinio sa pristalicama Vuka Draškovića u Srpski pokret obnove. Dva mjeseca kasnije,Šešelj prekida saradnju sa Draškovićem i osniva Srpski četnički pokret koji su srbijanske vlasti zabranile. U jesen iste godine,Šešelj je uhapšen zbog pokušaja rušenja Kuće cveća. Iako je bio na izdržavanju zatvorske kazne,decembra '90. bio je kandidat na prvim izborima za predsjednika Srbije i osvojio je peto mjesto.
Srpsku radikalnu stranku osnovao je februara 1991. godine, a juna mjeseca iste godine izabran je za zastupnika u Skupštini Srbije. U to vrijeme javno je prijetio Hrvatima i Bošnjacima. Organizirao je slanje dobrovoljaca na ratište u Hrvatsku i kasnije u Bosnu i Hercegovinu. Njegova SRS na prvim izborima za Skupštinu SRJ,maja 1992. godine,osvaja drugo mjesto i Šešelj postaje jedan od najvažnijih političkih faktora u Srbiji. Njegovim zalaganjem, oboren je prvi premijer SRJ - Milan Panić, decembra iste godine. Šest mjeseci kasnije, juna 1993. godine, Šešeljevom inicijativom smijenjen je i prvi predsjednik SRJ - Dobrica Ćosić. Međutim, septembra iste godine, dolazi do raskida saradnje Šešelja i Slobodana Miloševića.Režimski mediji tada kreću u hajku protiv Šešelja, koji doživljava poraz na vanrednim izborima za srbijanski parlament u decembru te '93. Tri godine kasnije, na saveznim i lokalnim izborima, Šešeljeva SRS doživljava uspeh. Sam Šešelj tada postaje predsjednik Skupštine opštine Zemun.
U jesen 1997. godine, na izborima za predsjednika Srbije, Šešelj u drugom krugu pobjeđuje Miloševićevog kandidata Zorana Lilića ali režim to odbija priznati (zbog nedovoljnog broja izašlih birača) i ponovo organizuje izbore. Na tim ponovljenim izborima, novi Miloševićev kandidat - Milan Milutinović - pobjeđuje Šešelja. I pored toga, SRS na parlamentarnim izborima te godine osvaja veći uspjeh i Šešelj učestvuje u pregovorima o formiranju nove srbijanske Vlade koji su završeni marta 1998. godine kada je Šešelj izabran za potpredsjednika nove Vlade Srbije, koju su pored radikala činili socijalisti i partija Miloševićev
