Fundi i vitit 1990 ishte ndoshta me i paparashikueshmi ne historinë e periudhës se komunizmit ne Shqipëri. 21 vjet me pare, ne 8 dhjetor, ne Qytetin Studenti lindi një shkëndijë e një proteste spontane fillimisht e motivuar me kërkesa ekonomike për ujë e drita. Brenda një kohe te shkurtër, lëvizja u amplifikua ne përmasa te paimagjinueshme dhe siguroi mbështetje te gjere popullore. Në vitin 1990, ngjarjet e Polonisë, ato të Murit të Berlinit dhe sidomos vrasja e Causheskut ne Rumani, i bindën njerëzit që rrëzimi i komunizmit shqiptar ishte vetëm çështje kohe. Ky ishte momenti kur kërkesave ekonomike te studenteve, iu bashkëngjiten edhe kërkesat politike çka i dha profil me te qarte lëvizjes. Ne krye te saj u vendosen studente pedagoge e intelektuale, te cilët hartuan një platforme kundër strukturave te larta te regjimit komunist. Nder emrat me aktive qe u vunë ne krye te saj ishin Gramoz Pashko, Azem Hajdari, Shinasi Rama, Sali Berisha, Arben Imami, Arben Demeti, Edi Rama, Prec Zogaj etj. Ne 11 dhjetor 1990, një përfaqësi intelektualesh u priten nga funksionari i larte i regjimit Ramiz Alia, ne një takim qe ka mbetur ne memorien historike. Pas këtij debati te gjate e te vështirë, partia-shtet u detyrua te lejonte pluralizmin politik. Brenda 4 ditësh, lëvizja studentore u shndërrua ne forcën e pare politike opozitare ne vend, partia demokratike. Ajo doli humbëse ne zgjedhjet e para pluraliste, por arriti ne vinte ne pushtet brenda një kohe te shkurtër. Ne 22 mars 1991, te djathtët fituan bindshëm ne zgjedhjet e parakohshme. Me pas, 8 dhjetori u vendos ne qendër te ngjarjeve nder më të mëdhatë në historinë tonë kombëtare, si dita e demonstratës të rinisë studentore në Tiranë, dhe sot është shënjuar si dita Kombëtare e Rinisë.
End of year 1990 was perhaps the paparashikueshmi in the history of the period of communism in Albania. 21 years ago, on December 8, on campus bore a spark of a spontaneous protest initially motivated by economic demand for water and light.
Within a short time, the movement was amplifikua unimaginable scale and provided broad popular support. In 1990, the events of Poland, those of the Berlin Wall and especially the murder of Ceausescu in Romania, urged people to collapse of communism was only a matter of time. This was the moment when the economic demands of students, were accompanied by political demands which gave a clearer profile movement. On top of her students were placed intellectual professor, who designed a campaign against the high platform of the Communist regime. Among the more active names that were put on top of it were Gramoz Pasko, Azem Hajdari, Shinasi Rama, Sali Berisha, Arben Imami, Arben Demeti, Edi Rama, Prec Zogaj etc.. On December 11, 1990, a representative intellectuals were expected from senior regime official Ramiz Alia, in a meeting that has remained in historical memory. After this debate long and hard, party-state was forced to allow political pluralism. Within 4 days, the student movement bec...
