پزشکان بدون مزر جان خود را به خطر می اندازند تا از کسانی که جنگ و بحران بر زندگی شان سنگینی می کند، مراقبت کنند. آنان به جاهایی می روند که بسیاری از ما هرگز جرائتش را نداریم. مقابله با ویروس ابولا، کار در سوریه، عراق، نیجریه، آفریقای مرکزی، اوکراین و تمام مناطقی که آتش جنگ در آنجا شدت گرفته است، پزشکان بدون مرز در خط مقدم شرایط اضطراری حضور دارند. ایزابل کومار، خبرنگار یورونیوز با جوآن لیو، مدیر سازمان بین المللی پزشکان بدون مرز گفتگویی انجام داده است.
یورونیوز: اخیراً سازمان پزشکان بدون مرز از واکنش جامعه جهانی نسبت به بحران ابولا بشدت انتقاد کرده و گفته که این واکنش دو کاستی بزرگ داشته است. یکی عدم واکنش سریع و به موقع در ابتدای کار، و ادیگر، اقدامهای پراکنده و ناکافی در ادامه کار. آیا شما الان از واکنش جامعه بین المللی با بحران ابولا راضی هستید؟
جوآن لیو: «به نظرم، اگر بگویم راضی هستیم، اغراق کرده ام. مردم پیام ما را شنیده اند و اقداماتی هم انجام شده است. در این وهله، ما انتظار داریم که واکنشها با انعطاف و سازگاری بیشتری همراه باشد. زیرا بسیاری از پاسخهای امروز مربوط به نیازهای روز گذشته و متناسب با آنهاست. می گوییم اوضاع تغییر کرده است باید خودمان را با شرایط تطبیق دهیم. برای جداسازی مبتلایان به ابولا دیگر نمی توان مراکز بزرگ با ۱۰۰ یا ۲۰۰ تخت ساخت. نیاز به مراکز کوچکتر در حومه شهر داریم. چالش ما این است.»
یورونیوز: شما از نزدیک شاهد اوضاع بوده اید. مبتلا بودن به ابولا به چه معنی است؟
جوآن لیو: «فکر نمی کنم بتوانم هیچگاه این تصاویر را از ذهنم بیرون کنم. آخرین بار محوطه ای را دیدم که ۷ بیمار مبتلا به ابولا در آنجا بودند و بیماری ۳ نفر از آن ها در وضعیت پیشرفته بود. بیهوش در حالت خونریزی بودند. خیلی نگران وضعیت بهداشتی آنجا بودیم. اما به نظرم آنچه بیش از همه اسف بار و غم انگیز آمد، تنهایی آنها بود، اینکه بدون عزیزانشان آنجا بودند و ما در لباسهای مخصوص که شبیه لباس های فضانوردان است از آن ها مراقبت می کردیم. همیشه به خودم می گویم انسان نباید در تنهایی بمیرد.»
یورونیوز: چند نفر باید بمیرند تا روند اوضاع برگردد. تا حال بیش از ۶۰۰۰ نفر جان خود را از دست داده اند و هزاران نفر دیگر به ویروس آلوده شده اند. فکر می کنید این وضع تا کی ادامه داشته باشد؟
جوآن لیو: «پیش بینی کردن در این مورد بسیار سخت است. همه تلاش کرده اند تخمین هایی بزنند. وخیم ترین وضعیت ممکن را بررسی کرده ایم و برآورد کرده ایم که ممکن است در سال ۲۰۱۵ یک میلیون و چهارصدهزار بیمار داشته باشم. البته فکر نمی کنم به چنین وضعیتی برسیم. اما اگر در برخی از مناطق تعداد موارد تازه ابولا کمتر شده است، نباید فکر کنیم که پیروز شده ایم یا شاید در چند نبرد محلی پیروز شده ایم. اما هنوز در جنگ علیه ابولا پیروز نشده ایم.»
یورونیوز: الان در برخی از درمانگاه هایتان درمانهای جدیدی را می آزمایید. می توانید در این مورد اطلاعاتی به ما بدهید؟ کی می توانیم از نتایج مطلع شویم؟
جوآن لیو: «این ماه دو آزمایش با داروهای ضدویروس جدید را در دو مرکز از چهار مرکزمان در آفریقای غربی آغاز خواهیم کرد. چند هفته آزمایش ادامه خواهد داشت و نتایج باید طی چهار ماه اول سال ۲۰۱۵ آماده باشد.»
یورونیوز: واکسنهایی در ایالات متحده آمریکا تحت آزمایش هستند. آیا این واکسن تنها بخت ما برای غلبه بر بیماری هستند یا اینکه ابولا باید در محل وقع بیماری به شکل فیزیکی [با کارهایی مثل قرنطینه] مهار شود.
جوآن لیو: «برای متوقف کردن شیوع بیماری در مقیاس وسیع، واکسن لازم است. ما شدیداً امیدواریم واکسن هر چه زودتر در دسترس قرار گیرد.»
یورونیوز: وقتی می گویید هر چه زودتر، منظورتان چه زمانی است؟
جوآن لیو: «امیدواریم در سال ۲۰۱۵ واکنسی در اختیار کسانی که بیش از همه به آن نیاز دارند در آفریقای غربی قرار گیرد.»
یورونیوز: از تعدادی از کاربران سایت یورونیوز درخواست کرده ایم در این گفتگو شرکت کنند. سؤالات زیادی در صفحه شبکه های اجتماعی بدست ما رسیده است. یکی از کاربران پرسیده است: “ آیا شما از حمایتهای لازم برخوردار می شوید؟” به نظرم به این بخش از سؤال پاسخ داده اید. اما در مبارزه با ابولا، کدام کشور بیشتر از کشورهای دیگر از شما حمایت کرده است؟
جوآن لیو:«ایالات متحده در لیبریا خیلی در گیر بوده و چند مرکز در لیبریا تأسیس کرده است. به گمانم هنوز با آنچه اوباما در ماه سپتامبر قول داد فاصله زیاد داریم ، اما در اینجا چند مرکز به راه انداخته و سرمایه لازم را فراهم کرده است. از کسانی که کمک مالی دریافت کرده اند، خواسته ایم که انعطاف داشته باشند، چون امروز نیاز به ۱۷ مرکز ۱۰۰ تختخوابی نداریم. اما شاید نیاز به چند مرکز با ظرفیت ۲۵ تختخواب، در مناطق روستایی داشته باشیم. بنابراین باید این کمکها را طوری بکار ببریم که پاسخگوی نیازهایمان باشد.»
یورونیوز: تأثیر دراز مدت ویروس چیست؟ الان می بینیم که مدرسه ها تعطیل شده است. اقتصاد از کار افتاده است. عواقب این چه خواهد بود؟
جوآن لیو: «سالها وقت برای جبران صدمات این ویروس نیاز است: جایگزین کردن افرادی که از دست رفته اند و صدماتی که به زیرساختارها وارد شده است. اما من فکر می کنم الان لازم نیست به این موضوع زیاد فکر کنیم. زیرا در جاهایی که بیماری بود، نتایج مثبت ظاهر شده است. در حال حاضر باید تمام انرژی مان را صرف نیازهای امروز کنیم و به فکر فردا و پس فردا نباشیم.»
یورونیوز: پزشکان بدون مرز در ۶۷ کشور حضور دارند. می دانم تیمهای پزشکان بدون مرز در سوریه حضور دارند. ماندن در سوریه برای شما با مشکلات فراوان همراه بوده است. دولت سوریه و بشار اسد به گروه های شما اجازه کار نداده اند و شما تنها توانسته اید برای کار در برخی مناظق که در دست شورشیان است، مذاکراتی انجام بدهید. در آنجا چه چیزهایی دیده اید؟ گروه های شما شاهد چه چیزهایی بوده اند؟
جوآن لیو: «هم
