Η Φόνισσα, το εμβληματικό έργο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη έγινε όπερα από τον Γιώργο Κουμεντάκη. Η παγκόσμια πρεμιέρα του έργου πραγματοποιείται την Τετάρτη 19 Νοεμβρίου στο Μέγαρο Μουσικής. Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Αλέξανδρος Ευκλείδης και τη μουσική διεύθυνση έχει ο Βασίλης Χριστόπουλος.
Το ανέβασμα αυτής της όπερας αποτελεί την έμπρακτη απόδειξη ότι η Εθνική Λυρική Σκηνή ποντάρει με συνέπεια και διάρκεια στην εξωστρέφεια, την ελληνική δημιουργία και στη στήριξη των ταλαντούχων δημιουργών: ήταν πριν από τρία χρόνια που ανέθεσε στον Γιώργο Κουμεντάκη τη σύνθεση αυτού του έργου που ανεβαίνει τώρα.
«Συνήθως μέχρι τώρα είχαμε θεματολογία από την αρχαία Ελλάδα. Είμαστε ιδιαίτερα ευτυχείς που η ανάθεση στον Γιώργο Κουμεντάκη σηματοδοτεί κάτι επιπλέον: τον συνδυασμό της έντεχνης, της σύγχρονης δημιουργίας της δυτικής συμφωνικής μουσικής με ακούσματα από την ελληνική μουσική και ειδικότερα από την ελληνική δημοτική παράδοση» δήλωσε στο Euronews, ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, Μύρων Μιχαηλίδης.
Η δράση της δίπρακτης όπερας παρακολουθεί αυτήν του μυθιστορήματος, συμπυκνώνοντάς την στα ουσιώδη. Η μουσική που έγραψε ο Γιώργος Κουμεντάκης δημιουργεί ουσιαστικά ένα ολοκληρωμένο ψυχογράφημα της Φραγκογιαννούς.
Αυτό που παρακολουθούμε με ακρίβεια είναι οι ψυχικές της μεταπτώσεις, οι σκοτεινές πτυχές της προσωπικότητάς της, ο τρόπος που φτάνει στη δολοφονία. Αυτό που φωτίζεται μουσικά είναι η απελπισία της, το χάος, το αδιέξοδο στο οποίο την οδηγεί η διαταραγμένη ψυχοσύνθεσή της.
«Εδώ και τρία χρόνια, που γράφω την όπερα, προσπάθησα ανεπιτυχώς να δώσω όψη στην πρωταγωνίστριά μου, στη Φόνισσα. Γι’ αυτό βρήκα τη λύση μέσα από τη μουσική. Η πορεία ήταν κοινή: μέσα από το κρυφτό των δυο μας, βγήκε στο τέλος αυτό που για μένα ήταν το πιο σημαντικό. Να συμπαθήσω ένα τέρας» επισήμανε στο Euronews, ο συνθέτης της όπερας, Γιώργος Κουμεντάκης.
Η ηρωίδα του Παπαδιαμάντη, από τον 19ο αιώνα, βρίσκει τη μουσική της έκφραση στη «Φόνισσα» του Κουμεντάκη, τον 21ο, με τρόπο αρμονικό, εμπνευσμένο, συνδυάζοντας μουσικά στοιχεία από την ελληνική μουσική παράδοση και την δυτική συμφωνική μουσική.
Η σοπράνο Ειρήνη Τσιρακίδου ερμηνεύει την Φόνισσα στην πρώτη διανομή της παράσταση:
«Η ηρωίδα φτάνει σε κάποια ακραία σημεία έκφρασης, από αδυναμία να διαχειριστεί όλα αυτά τα οποία ψυχοσυναισθηματικά συμβαίνουν μέσα της.
Δέχεται μια καταπίεση από ένα κοινωνικό σύνολο εκείνης της εποχής, που της είναι αδιανόητο, αδύνατον μάλλον να καταφέρει να το διαχειριστεί»
Ο Βασίλης Χριστόπουλος, πρώην καλλιτεχνικός διευθυντής της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών είναι ο μαέστρος της παράστασης. Τον ρωτήσαμε αν μπορεί η Φόνισσα να βρει θέση δίπλα στις μεγάλες ηρωίδες του παγκόσμιου λυρικού ρεπερτορίου:
«Όλα τα έργα τα οποία έχουν καθιερωθεί στο διεθνές ρεπερτόριο έχουν πολύ γερές ρίζες και έχουν μια πολύ συγκεκριμένη αφετηρία. Υπό αυτή την έννοια, νομίζω πώς Ναι, το έργο του Γιώργου Κουμεντάκη πληροί θεωρητικά τις προϋποθέσεις για να περάσει και στο διεθνές ρεπερτόριο».
Η «Φόνισσα» της Εθνικής Λυρικής Σκηνής παρουσιάζεται στο Μέγαρο Μουσικής στις 19, 21, 23 & 26 Νοεμβρίου, στις 20.00.