جنگ جهانی اول، سرآغاز یک قرن تغییرات جغرافیایی و سیاسی

2014-11-10 29

جنگ جهانی اول یکی از بزرگترین جنگ هایی است که در تاریخ معاصر به وقوع پیوسته است. این جنگ که به بهانۀ قتل ولیعهد اتریش در سارایوو آغاز شد، در زمان کمی به دیگر کشورهای اروپا گسترش یافت و بیش از ۴۰ کشور جهان حتی کشورهایی نظیر هند را که در آنزمان، مستعمرۀ انگلیس بود، به جبهه های جنگ کشید.

در طول این جنگ که چهار سال به طول انجامید، کشورهای درگیر در قالب دو گروه متحدین و متفقین – اتحاد مثلت و اتفاق مثلث – به مصاف یکدیگر رفتند. در طول ۴ سال جنگ جهانی اول که از آن با نام هایی نظیر جنگ بزرگ هم یاد می کنند، در مجموع از میان لشگر متفقین که از کشورهایی مانند فرانسه، بریتانیا، روسیه، ژاپن، و آمریکا تشکیل شده بود و جبهۀ متحدین که از اتحاد آلمان، اتریش، مجارستان و عثمانی بوجود آمده بود، بیش از ۱۰ میلیون نفر در جبهه های جنگ جان باختند.

شمار قربانیان غیرنظامی این جنگ نیز نزدیک به ۹ میلیون نفر ثبت شده است و در حدود ۲۰ میلیون نفر نیز در طول ۴ سال و سه ماه و دو هفته ای که این جنگ بطول انجامید، مجروح شدند. میلیون ها نفر در نتیجۀ این جنگ آواره شدند و خرابی های زیادی نیز به بار آمد.

جنگ جهانی اول، عامل تغییرات و اصلاحات بنیادی و مهمی در سدۀ بیستم بود که از آنجمله می توان به بحران اقتصادی دهه های ۲۰ و ۳۰ میلادی اشاره کرد و سقوط امپراطوری های مهمی نظیر امپراطوری عثمان نیز از تغییرات ناشی از این جنگ است.

این جنگ با غلبۀ نیروی متفقین بر جبهۀ متحدین پایان یافت و موجب تحمیل غرامت بسیار به آلمان و دیگر کشورهای عضو متحدین شد و مورخان، همین شرایط تحمیل شده را از ریشه های پیدایش نازیسم و فاشیسم در آلمان و ایتالیا می دانند.

خلع سلاح آلمان و پرداخت غرامت از سوی این کشور به کشورهای حاضر در جبهۀ متفقین، واگذاری تمامی کشتی های جنگی این کشور به فرانسه و بریتانیا و محرومیت از داشتن نیروی دریایی و هوایی از بندهای معاهدۀ ورسای است که در تاریخ بیست و هشتم ژوئن ۱۹۱۹ به امضا رسید. این معاهده به جنگ جهانی اول رسما خاتمه داد اما از چند ماه پیش از آن یعنی از تاریخ یازدهم نوامبر ۱۹۱۸ آتش بس در میان کشورهای درگیر برقرار شده بود.

روز یازدهم نوامبر ۱۹۱۸، توافق آتش بس میان ژنرال های ارتش متفقین و آلمان به امضا رسیده بود که در آن توافق نیز، نیروهای پیروز به آلمان شانس مذاکره در مورد شرایط تحمیل شده به این کشور را ندادند.

شرایط گنجانده شده در توافق آتش بس یازدهم نوامبر و در پی آن، معاهدۀ ورسای، آلمان را با یک بحران عمیق اقتصادی و بویژه افزایش نرخ سرسام اور تورم و همچنین کاهش شدید ارزش واحد پولی مارک آلمان روبرو کرد که اثرات آن به کشورهای دیگر اروپا و حتی آمریکا نیز کشیده شد.

بیست سال پس از آن بود که جنگ جهانی دوم با رهبری نازی های آلمان که بعد از جنگ بزرگ قدرت گرفته بودند، آغاز شد.

Free Traffic Exchange

Videos similaires