پس از ده سال ریاست بر کمیسیون اروپا، ژوزه مانوئل باروسو، این پست را ترک می کند. آنهم در وضعیتی که اقتصاد اروپا همچنان با مشکلات زیادی روبروست و بویژه در برخی از کشورهای منطقه یورو، همچنان بیکاری گسترده و رکود اقتصادی وجود دارد. فرد بوشارد، خبرنگار یورونیوز در بروکسل با آقای باروسو درباره آنچه در دوران فعالیتش بر اروپا گذشته، گفتگو کرده است.
یورونیوز: اتحادیه اروپا در این سالها چندان در نزد شهروندانش محبوب نبوده است. زیرا شهروندان آن را مترادف با ریاضت کشی می دانستند. آیا این برای شما یک شکست است و یا دست کم در زمانی که این پست را ترک می کنید نارضایتی هستید؟
ژوزه مانوئل باروسو: البته که بسیار ناراضی هستم بویژه وقتی فداکاری هایی را که بخش بزرگی از مردان و زنان اروپا انجام داده اند می بینم. اما باید این را به اروپایی ها بگویم که این وضعیتی که پیش آمده حاصل اشتباه اروپا نیست بلکه وضعیت، توسط افرادی بوجود آمده که در بازارهای مالی فعالند. در واقع این بحران از جایی دیگر آغاز شد نه از اروپا. این بحران همچنین حاصل خطاهای برخی از دولتها بود که به تعادل مالی در کشورشان نیندیشیدند و باعث انباشت بدهی های کشورشان شدند. بنابراین اروپا عامل ایجاد بحران نبود بلکه برعکس، بخشی از راه حل این مشکل بود و بخاطر اتحادیه اروپا بود که برخی از کشورهایی که واقعا در مرز ورشکستگی بودند نجات یافتند.
یورونیوز: اما تاثیرات اجتماعی آن قابل توجه بود.
ژوزه مانوئل باروسو: وضعیت همچنان دشوار است اما اکنون وضعیتی بسیار بهتر از دو سال پیش داریم؛ یعنی زمانیکه همه و بویژه بخش بزرگی از شرکای ما به سناریو فروپاشی منطقه یورو فکر می کردند و آن را محتمل می دانستند.
یورونیوز: اگر می توانستید به عقب برگردید چه کار متفاوتی انجام می دادید؟
ژوزه مانوئل باروسو: اول از همه، فکر می کنم که مشکلی در ارتباطات وجود داشت و من مسئولیت این نقص را می پذیرم. زیرا با وجود تمام تلاشی که انجام شد ما موفق نشدیم. معمولا دولتها با ما همکاری نمی کردند و درباره منشاء بحران و اقداماتی که ما برای رفع بحران انجام داده ایم برای اروپایی ها توضیح نمی دادند. بنابراین به نظر من از نقطه نظر سیاسی، ما فضای زیادی برای مانور در اختیار نداشتیم. کمیسیون در چارچوب نسبتا دقیقی فعالیت می کند که توسط دولتها طراحی شده است. چهارچوبی که بر اساس آن همیشه نمی توان با کشورهایی که دچار مشکل شده اند سخاوتمند بود.
یورونیوز: آیا به عدم همبستگی میان برخی از کشورهای عضو در مقابل دیگر کشورهایی که با مشکل مواجه بودند، منتقدید؟
ژوزه مانوئل باروسو: من همبستگی را ترجیح می دادم که سخاوتمندانه تر باشد.
یورونیوز: بله، اما به کسانی که می گویند شما به اندازه کافی قوی نبودید چی می گویید؟ اینکه زمانی که برخی از کشورها همبستگی کمتری نشان دادند ابتکارعملی نداشتید؟ فکر می کنم منظورشان عمدتا رفتارهای آلمان بود که به کندی واکنش نشان می داد.
ژوزه مانوئل باروسو: اول اینکه ما ابتکار عمل را در دست داشتیم. تمام طرح های قانونی در اصل توسط کمیسیون تهیه شده اند. اگر امروز یک اتحادیه بانکی وجود دارد، به لطف کمیسیون است. من اولین باری را که درباره اتحادیه بانکی صحبت کردم به یاد می آورم. کشورهایی بودند که می گفتند تو نمی توانی درباره اتحادیه بانکی صحبت کنی زیرا چنین چیزی در معاهدات نیست و من می گفتم درست است؛ اما ما به یک اتحادیه بانکی برای رسیدن به اهدافمان در پیمان نامه ها نیاز داریم. واقعیت این است که در دوران بحران و به دلیل مسائل بسیار حساسی که در بازار مطرح بود، نمی خواستم صدایم را به دیگر صداهای ناهنجار بیفزایم.
یورونیوز: دقیقا، آیا شما نباید صدایتان را اضافه می کردید و به عنوان رئیس کمیسیون اروپا اعلام موضع می کردید؟
ژوزه مانوئل باروسو: من هر زمان که لازم بود این کار را می کردم. من در بیانیه های بسیار قوی از آلمان می خواستم که برای کمک به یونان اقدام کند زیرا اگر تصمیم مناسبی برای یونان گرفته نمی شد اتفاقات تلخی روی می داد. در همان زمان به یونان رفتم و به دولتش گفتم که اگر می خواهد اعتماد دیگر کشورهای عضو را جلب کند، باید به سردرگمی های سیاسی پایان دهد. آنچه من انجام دادم گفتگو با دولتها بود. ما به کشورها می رفتیم، برای یافتن راه حل تلاش می کردیم و در نهایت راه حلی را می یافتیم و امروز این کشورها وضعیت بسیار بهتری نسبت به دو سال گذشته دارند.
یورونیوز: با این حال، شما برای نحوه مدیریت بحران یورو بسیار مورد انتقاد قرار گرفتید. چگونه به این انتقادات پاسخ می دهید؟
ژوزه مانوئل باروسو: سیاستمداران ملی، وقتی که اوضاع بخوبی می رود می گویند که به علت شایستگی آنهاست و هنگامیکه کارها بخوبی پیش نمی رود می گویند بخاطر اشتباه بروکسل بوده است. این یک واقعیت است. ما هنوز واقعا یک حس واقعی مسئولیت نسبت به اروپا نداریم و بابت این موضوع متاسفم. من این را به روسای تمام دولتها گفته ام؛ آنها باید این طرز تفکر را به کناری نهند زیرا برای ماندن در اتحادیه اروپا، به حمایت مردمشان از اروپا و این اتحادیه نیاز دارند و اگر برای آنچه در سطح ملی انجام می دهند ارزش قائل باشند و آنچه را در نهادهای اروپایی انجام می شود بی ارزش جلوه دهند، نمی توانند در همراه کردن مردم با خود موفق شوند.
یورونیوز: منظورتان از این سخنان توصیف اقدامات دیوید کامرون است؟ چند روز پیش در نشست اتحادیه اروپا، او در مقابل نمایندگان اروپا تکرار کرد که قصد ندارد بودجه درخواستی کمیسیون اروپا را پرداخت کند. مبلغی که با توجه به عملکرد خوب اقتصاد بریتانیا تعیین شده است.
ژوزه مانوئل باروسو: این مورد، نمونه ای از کاری است که ما نباید انجام دهیم. اقدامات کمیسیون محدود به قوانینی است که دولتهای عضو تعریف کرده اند و برای محاسبه سهم هر کدام از اعضا در تامین بودجه اتحادیه اروپا، بر اساس قانون به تولید ناخالص داخلی آنها استناد می شود. در سالهای گذشته، ضمن تبریک به بریتانیا باید گفت که ا
