برای بررسی دقیقتر رای «نه» تاریخی مردم اسکاتلند به جدایی از بریتانیا، سارا چپل از استودیوی یورونیوز در لیون فرانسه، مقر یورونیوز، با جوانا گیل، خبرنگار اعزامی این شبکه به اسکاتلند که در مرکز شمارش آرا در شهر ادینبورگ حضور دارد، گفتگو کرده است:
سارا چپل، استودیوی لیون: کارزار رای «نه» در یک شب پر تب و تاب در اسکاتلند پیروز شد. مشارکت بسیار گسترده بود. نتایج هم روشن است. طی شب گذشته چه اتفاقاتی رخ داد؟
جوانا گیل: در ساعات اولیه پنجشنبه شب، کلاکمننشایر که به عنوان یکی از پایگاه های رای آری شناخته می شد، با رای منفی گسترده به استقلال، جبهه هواداران جدایی را بر هم ریخت. در گلاسکو، همانطور که پیش بینی می شد، پاسخ به فراخوان الکس سالموند گسترده بود. به علاوه در شهر داندی هم 57 درصد به نفع استقلال رای دادند. با این حال در ادینبورگ، جو به نفع طرفداران رای «نه» بود و با توجه به جمعیت این شهر، کارزار ماندن با بریتانیا، پیروز شد.
سارا چپل، استودیوی لیون: در روزهای گذشته، رقابت تنگاتنگی میان آری و نه در نظرسنجی ها دیده می شد. شما از ماهها پیش در اسکاتلند حضور دارید و این همه پرسی را پوشش خبری می دهید. دو کارزار را در مقایسه با هم چگونه دیدید؟
جوانا گیل: در کل تجربه جالبی بود. مخصوصا هفته پبش و هنگامی که یکی از نظرسنجی ها نشانگر پیشتازی رای آری بود. بخش از طرفداران استقلال احساس پیروزی می کردند و مدام درباره آینده بهتر صحبت می کردند و طرف مقابل را به استفاده از تاکتیک رعب و وحشت متهم می کردند. منظور هشدارهای دائم هواداران اتحاد به شهروندان در صورت تجزیه بریتانیا است، اینکه قیمت ها بالا می رود و سیستم بهداشت عمومی تهدید می شود. واقعا هم برنامه مخالفان بر همین استدلالها استوار بود. نتایج نزدیک نظرسنجی ها به هفته های پیش تعلق داشت. وقتی روز رای گیری رسید، ده درصد مردد، تصمیمشان را گرفتند و تاثیر خود را گذاشتند. اگرچه تا لحظه آخر نمی دانستند چه انتخابی دارند، تصمیمی تاریخی گرفتند.
سارا چپل، استودیوی لیون: این درست است که نتایج همه پرسی به اندازه نظرسنجی ها به هم نزدیک نبودند. اما این هم واضح است که مبارزات برای این رفراندوم، کشور، قشرهای مختلف و حتی خانواده ها را دوپاره کرد. چگونه می توان آشتی و همگرایی را به این جامعه باز گرداند؟
جوانا گیل: خوشبختانه چالش چندانی در کار نیست. چند برخورد ناخوشایند وجود داشته و من هم شنیده ام که در شبکه های اجتماعی تاکنون چند پیام پرخاشجویانه رد و بدل شده است. اما خوشبختانه این برخوردها به فضای مجازی محدود است و انعکاسی در دنیای واقعی ندارد. من دیشب در پارلمان اسکاتلند بودم. فضای بسیار مثبتی میان موافقان و مخالفان حکمفرما بود. امید بسیاری است که چنین جوی ادامه یابد و روند تفاهم هم آسان باشد. در شرایطی قرار داریم که باید به اسکاتلند قدرت بیشتری داده شود.
سارا چپل، استودیوی لیون: همه احزاب بریتانیا، به اسکاتلند وعده دادند که در صورت حفظ اتحاد، قدرت بیشتری به آنها داده خواهد شد. آیا به این ترتیب، ملی گرایان می توانند مدعی کسب نوعی پیروزی در این همه پرسی باشند؟
جوانا گیل: ملی گرایان پیشاپیش با اشاره به شمار بالای مشارکت، مدعی موفقیت هستند. الکس سالموند، با وجود پذیرش شکست، گفت که پیروزی اصلی، چشم انداز دموکراسی است. فکر نمی کنم که شاهد تنش های زیادی درباره طرح اعطای اختیارات بیشتر باشیم. این برنامه قابل تحقق است.
