Ukrayna’da düşen Malezya Havayoları‘na ait yolcu uçağı hakkında birçok önemli soru hala yanıtlanmayı bekliyor. Yolcu uçağının neden böylesine tehlikeli bir hava sahasından geçtiği ise gündemin ilk sırasına oturmuş durumda.
Fakat buradaki gözden kaçırılmaması gereken diğer bir nokta da Malezya Havayoları‘nın bu hava koridorunu kullanan tek şirket olmaması. Trajik olayın gerçekleşmesinden önce kaydedilen radar görüntüleri Ukrayna semalarından aynı saatlerde tüm uyarılara rağmen birçok yolcu uçağı geçtiğini işaret ediyor.
Oysa Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatı‘ndan (Eurocontrol) bir yetkili, tüm şirketlere bölgedeki riskler hakkında uyarılarda bulunulduğunu belirtiyor:
“Ukrayna’nın doğu hava sahasına kısıtlamalar getiren karar 14 Temmuz’da uygulamaya sokuldu. Bu zorunluluklar yerden 9700 metre yüksekliğe kadarlık bir bölgeyi kapsadı. Bu karardan birkaç saat sonra Rus yetkililer de benzer kısıtlamaları uygulamaya soktu. Yani iki karar arasında hiçbir uyumsuzluk yoktu.”
Normalde uçakların hangi rotayı takip edeceğine havayolu şirketleri karar veriyor. Şirketler uluslararası havacılık idarelerinin yayımladığı planları göz önünde bulunduruyor. Yayımlanan plan hava sahasının kullanılması yasaklı ülkeleri kırmızı ile gösteriyor. Turuncu ülkelerin ise hava sahalarının kullanılması önerilmiyor.
Bu kararların hepsi o bölgede yaşanan çatışmaların büyüklüğüne göre alınıyor. Bazı ülkeler özellikle bölge halkının korunması amacıyla Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nden uçuşa yasak bölge oluşturulmasını isteyebiliyor. 1991’deki Körfez Savaşı, 1993’teki Bosna savaşı ve son olarak 2011’deki Libya harekatı uçuşa yasak bölgeler oluşturulmasına neden oldu.
Ukrayna konusunda ise Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne uçuşa yasak bir bölge oluşturulması için bir başvuruda bulunulmadı. Fakat kazadan beri hiçbir yolcu uçağı Ukrayna hava sahasını kullanmadı.
