Brüksel’de dördüncüsü düzenlenen Avrupa Birliği-Afrika zirvesinde iki kıta arasında yeni işbirliği imkanları masaya yatırıldı. Kalkınmaya yönelik yardım devam edecek ancak ikili ilişkilerde yatırım ve ticarete daha büyük önem verilecek. Euronews Afrikalı liderler ile görüştü.
Bunlardan biri Afrika’nın sanayileşmesine yönelik Avrupa’dan destek bekleyen Mozambik Cumhurbaşkanı idi.
Enerji kaynaklarının bulunduğu Mozambik’te geçtiğimiz yıl yüzde 8 büyüme gerçekleşti. Mozambik dünyanın en dinamik ekonomileri arasına girdi. Mozambik Cumhurbaşkanı Armando Guebuza eğitimin önemine değindi:
“Avrupa altyapı ve eğitim konusunda bizi desteklemeye devam etmeli. Geleneksel sektörler verimliliğin arttığı tarıma bağlı.Önemli bir adım. Bu da tarımsal sanayiye yönelik altyapının geliştirilmesi için adım atılmasını sağlıyor.”
Güvenlik, zirvede en çok konuşulan konular arasındaydı. Avrupa Birliği’nin Orta Afrika Cumhuriyeti’ne askeri misyon göndermesi masaya yatırıldı. Afrikalı ve Avrupalı liderler sivil ve askeri misyonları değerlendirdi.
Afrika Birliği Başkanı Mohamed Ould Abdel Aziz kalkınmanın güvenlikle doğrudan bağlantılı olduğunu söyledi:
“Güvenlik konusuna değinmeden kalkınmadan söz edilemez. Zira her şeyin temelinde bu var. Güvenli olmayan bir bölgeye yatırım yapılamaz. Özellikle Sahel bölgesinde birçok güvenlik sorunu ile karşı karşıya kaldık. Bu aylardır değil, yıllardır böyle.”
Masaya yatırılan bir başka konu ise göç meselesiydi. Taraflar sınırlarda kontrolün artırılması ve insan kaçakçılığına son verilmesi ayrıca Afrikalı mültecilere destek olunması için eylem planı hazırlamak istiyor. Geçtiğimiz Ekim ayında Afrika’dan kaçan yaklaşık 300 kişi İtalya’nın Lampedusa adası açıklarında boğularak can vermişti.
Congo Cumhurbaşkanı Denis Sassou – Nguesso Afrika’nın gençlere sahip çıkması gerektiğini belirtti:
“Afrika’nın gençleri Afrika’da çalıştırabileceğinden eminim. Onları Akdeniz’in dibinden toplamak gerekmiyor. Akdeniz Avrupa Birliği ile Afrika arasında işbirliğinin güçlendirilmesini sağlamalı. Akdeniz binlerce gencin bulunduğu bir mezar haline geldi.”
Asırlar boyunca sömürge altında yaşayan Afrika demokratikleşme sürecini güçlendirmeye çalışıyor. Sudanlı bir işadamına ait olan Mo İbrahim Vakfı Afrika’da demokrasiyi destekliyor. Avrupa Birliği demokrasi konusunda Afrika’yı desteklemeye devam edecek.
Mo İbrahim Vakfı Başkanı Mo İbrahim kurumlara yatırım yapılmasını gerektiğini söyledi:
“Afrika’da demokrasinin işlediği 30 ülke bulunuyor. 2000-2012 yılları arasında Afrika’da 120 seçim yapıldı. Bunların 40‘ı iktidar değişikliğine sebep oldu. İnsanları, karizmatik bir lideri ön plana çıkarmaya değil, kurum kurmaya ihtiyacımız var. Kurumlar hukukun üstünlüğünü sağlıyor.”
Yolsuluk ve kara para aklama ile mücadele de tartışılan konular arasındaydı. Taraflar arasında bu konuda yol haritası hazırlandı. Kamu kurumlarının güçlendirilmesi öngörülüyor. Nijerya Cumhurbaşkanı Goodluck Jonathan bunun hiç kolay olmayacağı belirtti:
“Her tür yolsuzluk kabul edilemez. Doktorlar yüzde yüz sağlıklı birini bulmanın zor olduğunu söylüyor. İnsanlar sağlıklı olmadıklarını kabul etmekte zorlanıyor. Her şeyin dört dörtlük olmasını istiyorsunuz. Ancak bunun çok zor olduğunu söylüyorum.”
Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde görülen tüm davalar Afrikalı liderleri hedef alıyor.
Kimileri mahkemenin düzgün işlemediğini belirtiyor. Bunlardan biri de Senegal Cumhurbaşkanı Macky Sall:
“Neden Afrikalıların sürekli hedef alındığını anlamıyorum. Sorun var. Sanki iki vitesli hukuk söz konusu. Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin sadece Afrikalı cumhurbaşkanlarına odaklanması oldukça anormal. Avrupa konusunda herhangi bir davanın görüldüğünü görmedim. Avrupa’da suç işlenmediği söylenemez. Orta Avrupa’da, Batı Avrupa’da…Amerika Birleşik Devletleri, Çin, Rusya üye değil. Afrikalılar en azından uluslararası ceza mahkemesine mutlak çoğunlukla üye olmayı kabul etti.”
Avrupa Birliği ve Afrika barışın ve güvenliğin sağlanması için en değerli varlık olan insanlara ve halka yatırım yapmayı planlıyor. Avrupa Birliği ve Afrika’nın tarihi açıdan güçlü bağları bulunuyor.