ŞEN OLASIN ÜRGÜP
Şen olasın Ürgüp dumanın tütmez
Kır atın acemi konağı tutmaz
Oğlum Ahmet güççük yerini tutmaz
Cemal’ım Cemal’ım algın Cemal’ım
Al kanlar içinde kaldım Cemal’ım
Ürgüp'ten de çıktığımı görmüşler
Kıratımın gelişinden bilmişler
Beni öldürmeye karar vermişler
Cemal’ım Cemal’ım algın Cemal’ım
Al kanlar içinde kaldım Cemal’ım
Cemal'ın geydiği ketenden gömlek
Al kanlara boyanmış donuyla gömlek
Bize nasip değil ecelle ölmek
Cemal’ım Cemal’ım algın Cemal’ım
Al kanlar içinde kaldım Cemal’ım
Yöre: Nevşehir / Ürgüp
Kaynak Kişi: Refik BAŞARAN-Avanos’lı SELAHATTİN
Derleyen: Nida TÜFEKÇİ
TÜRKÜNÜN HİKÂYESİ
Türkü, öldürülen Cemal'e, karısı Şerife tarafından yakılmıştır. Şerife, 90 yıldan fazla yaşamış, 30 Kasım 1993 günü vefat etmiştir. 14-15 yaşlarında Cemal'le evlenmiş, mutlu geçen birkaç yılı Cemal'in öldürülmesiyle sona ermiş, bu hadiseden sonra bir oğlu ile ortada kalmıştır. Bu hadisenin oluş şekli ve ona yakılan ağıtı/türküyü bana, Şerife'nin daha sonra evlendiği Hayrullah'tan olan oğlu İsmet Aksoy göndermiştir.* Cemal'in öldürülme hadisesi ve türkünün tam metni şöyledir:
Ürgüp'ün Karlık köyünün eşrafından ve varlıklı bir ailesinden olan Cemal, kalleşlikle öldürülür. Herkesçe sevip sayılan Cemal'in ölümüne yanmayan kalmaz. Eşi Şerife acılarını yaktığı ağıtla hafifletmeye çalışır. Yetim kalan oğlu Mustafa da, birkaç yıl sonra hasat zamanı bir atın tepmesi sonucu ölmüştür.
Ağıt, Şerife'nin ikinci kocası Hayrullah'ın sonraki yıllar Refik Başaran'a "Herkese bir türkü okudun ama, bana okumadın." diye sitem etmesi üzerine Cemal türküsünü plağa okur. Cemal Hayrullah'ın aynı zamanda amcasıdır. Onun öldürülüşü Şerife kadar Hayrullah'ı da etkiler. Şerife'nin türkünün her çalınışında gözünden iplik iplik yaşlar akıtmasını, Cemal'i bir türlü unutamamasını daima anlayışla karşılamıştır.
Yrd. Doç Dr. Doğan KAYA
* Bana Cemal'ım türküsünü ve türkünün hikâyesini göndermek lutfunda bulunan İsmet AKSOY'a şükranlarımı sunarım.
