DERSİNİ ALMIŞ DA EDİYOR EZBER
Dersini almış da ediyor ezber
Sürmeli gözlerin sürmeyi neyler
Aman, aman ben yârelendim aman
Bu dert beni iflâh etmez deleyler
Benim dert çekmeye dermanım mı var
Aman, aman sürmelim aman
Kaşın çeğmellenmiş kirpik üstüne
Havada buludun ağdığı gibi
Aman, aman ben yârelendim aman
Çiğ düşmüş de gül sineler ıslanmış
Yağmurun güllere yağdığı gibi
Aman, aman sürmelim aman
Yozgat’ı sel almış Soğluk’u duman
Sıtkınan severim billâhi inan
Aman, aman ben yârelendim aman
Ölünce mezara girdiğim zaman
Ben susuyum kemiklerim söylesin
Aman, aman sürmelim aman
Yöre: YOZGAT / Akdağmadeni
Kaynak Kişi / Derleyen: Nida TÜFEKÇİ
YOZGAT SÜRMELİSİNİN HİKÂYESİ
Yozgat şehri 1760 yılı başlarında Bozok Yaylasının, yeşillik, etrafı ormanlarla çevrili içinde binbir çeşit kuşun ötüştüğü bir sahada kurulurken; Yozgat halkı o zaman yarı göçebe ve sürülerini besleyerek hayvancılıkla uğraşır, hayatlarını bu yoldan sağlarlardı.
Bozok yaylasında otlayan bu sürülerin birini de Sürmeli Bey adında bir Türkmen Yörüğü otlatırdı. Halk tarafından sevilen bu yanık sesli halk ozanı elinde kavalı, sırtında sazı Yozgat'tan Akdağmadeni'ne uzanan ormanların içinde sürüsünün içinde dolaşırdı, bazen bir çamın dibine yaslanır, sazının tellerini konuşturur bazen bir derenin kenarında kavalını çalar, âşık olduğu gönlünün sevgilisini düşünürdü.
O sevgili ki güzelliği Bozok yayla'sına yayılmış, ahu gözlü, sürmeli kaşlı, ayyüzlü bir dilberdi. Babası bir Türkmen beyi idi ve çok sert bir adamdı. Sürmeli Bey, ailesini salarak, babasından sevdiğini istetir, mağrur adam, kızını bir çobana vermeye yanaşmaz. Araya beyler, ağalar girer ama boşuna, bir türlü gönlü olmaz kızın babasının ve iki sevgili birleşemezler.
Üzüntüsünden sürüsünü bırakan Sürmeli Bey alır sazını eline beş çamlar mevkiinde kendine bir dergâh kurar. Aşkını, yanık türküleriyle dağlara ağaçlara anlatır. Küser otağına, obasına ve Akdağlar'a kadar uzanan çamların arkasında onu bir daha gören olmaz. Dertli kavalına üflediği, içli sazına söylettiği nameler kalır geriye. O gün bu gündür dillerde yankılanır Sürmeli Bey'in türküleri.
