Avrupa Birliği ABD'ye tavır alacak mı?

2013-10-24 21

Amerika Birleşik Devletleri Güvenlik Ajansı’nın (NSA) Fransa ve Almanya’da da usulsüz telefon dinlediğine dair iddiaların ortaya atılmasının ardından, konu bugün ve yarın Brüksel’de toplanan Avrupa Birliği (AB) Liderler Zirvesi’nde ele alınacak. Zirvede 28 AB ülkesinin ABD’ye karşı ortak bir tepki ortaya koyup koymayacağı merak konusu.

Kişisel cep telefonunun NSA tarafından dinlendiğinden şüphelenen Almanya Başbakanı Angela Merkel, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Barack Obama’yı arayarak böyle bir durumda iki ülke arasındaki güvenin ciddi zarar göreceğini söyledi. Nazi dönemindeki casusluk skandalları sebebiyle bu konularda en hassas ülkelerden biri olmasına rağmen, Almanya Temmuz ayında ortaya çıkan telekulak skandalına çok büyük bir tepki göstermemişti. Ancak şimdi Başbakan‘ın bile dinlendiğinden şüphelenmesinin ardından bu ülkenin de Fransa gibi sesini yükseltmesi bekleniyor.

Fransız Le Monde gazetesi tarafından Amerika’nın Fransa’da bir ayda siyasetten iş dünyasına kadar 70 milyondan fazla telefon görüşmesini kaydettiğinin ortaya çıkarılmasının ardından başbakan Jean Marc Ayrault, Amerika’dan açıklama yapmasını istemiş ve “Nasıl olur da Amerika Birleşik Devletleri gibi müttefik bir ülke ulusal güvenlik ya da strateji gerekçesiyle izah edilemeyecek özel konuşmaları gizlice kayıt altına alabilir? ABD’den konu ile ilgili bir açıklama bekliyoruz.” ifadelerini kullanmıştı. İki ülke arasında diplomatik krize sebep olan dinlemeleri Fransız Dış İşleri Bakanı Laurent Fabius da “kabul edilemez faaliyetler” olarak tanımlamıştı.

Öte yandan, Snowden tarafından basına sızdırılan telefon dinlemelerinde birçok Avrupa ülkesinin adı geçse de İtalya, İspanya, Belçika ve Hollanda ABD’ye tepki göstermedi. ABD’nin Avrupa’daki en önemli müttefiklerinden biri olan İngiltere’den de Fransa ve Almanya’ya destek gelmedi.

Sonuç olarak, bu hafta Brüksel’de toplanan 28 Avrupa Birliği liderinin ABD’ye karşı ortak bir tavır alması pek mümkün görünmüyor. Öte yandan uzmanlar, ne kadar tepki verilirse verilsin, söz konusu ülkelerin istihbarat birimlerinin bu dinlemelerden tamamen habersiz olabileceğine ihtimal vermiyor.